Door Jesse Burkunk
"We zijn als goden en kunnen er net zo goed goed in worden"
Tijdens deze SXSW was de premiere van We Are As Gods, een schitterende documentaire over Stewart Brand, een bijzonder figuur die sinds de jaren 60 een niet te onderschatten rol heeft gespeeld in het ontstaan van de Amerikaanse tech cultuur.
Dat de countercultuur van de jaren 60 een belangrijke oorsprong is geweest voor wat we nu kennen als Silicon Valley is voor de meesten niet nieuw. De hippies die prostereerden tegen de vastgeroeste Amerikaanse normen en waarden en experimenteerden met hallucinogene middelen en muziek creëerden een vruchtbare bodem voor een cultuur waar niet de overheid of industrie bepalend is voor levensinvulling en geluk maar het eigen initiatief en experimenteerdrang.
Een van de bekende uitvloeisels was de Homebrew Computer Club, een groepje nerds die ontdekten dat het mogelijk was om zelf computers te ontwerpen en ontwikkelen. De basis van wat later zou uitgroeien tot Apple.
Precies tussen de LSD slikkende merry pranksters en de Homebrew Computer Club in was een interessant fenomeen ontstaan: de whole earth catalog. Een tijdschrift gericht op het toegankelijk maken van technologie en tools om mensen in staat te stellen zelf in levensonderhoud te voorzien, huizen te bouwen, te tuinieren en kleding te maken.
Het tijdschrift was op zichzelf niet meer dan een verzameling reviews van producten en bijbehorende adressen en prijslijsten. De noodzaak en relevantie van zoiets lijkt in onze tijd van informatieovervloed onvoorstelbaar. In die tijd zorgde de catalogus en directe toegang tot middelen en gereedschap dat mensen minder afhankelijk werden van instituten als universiteiten, winkels, business en de kerk. Er ontstond een leefstijl waar DIY, creativiteit en onafhankelijkheid centraal staan. De tekst ‘Stay Hungry, Stay Foolish’ op de achterflap van de laatste editie zal de meesten bekend in de oren klinken.
Een van de drijvende krachten achter de Whole Earth Catalog was Stewart Brand, een denker, schrijver, psychonaut, futurist en uitgever. In de documentaire ‘We Are As Gods’ wordt zijn leven en werk in detail belicht. Zijn leven en daarmee ook de documentaire zijn een bijzondere aaneenschakelijk van inzichten, ontmoetingen en visies die nog steeds doorleven in de wereld die we nu ervaren.
Een boeiend motief dat door de documentaire heen loopt is zijn huidige missie om samen met wetenschappers de mammoet terug te brengen. Het idee is dat mammoeten door hun gestamp het ontsnappen van methaangassen in de poolcirkel tegen kunnen gaan. Een onvoorstelbaar idee dat toch ergens hout lijkt te snijden. Het zegt veel over wie Steward Brant is en hoe hij visie en ongeremd optimisme combineert met vertrouwen in technologie en ontwikkelkracht van mens.
Een documentaire die dus ook uitstekend past op SXSW, een festival dat staat voor een hallucinant overweldigende combinatie van kunst, cultuur en technologie.
Oh ja, de soundstrack is van Brian Eno die zelf ook nog een aantal keer in beeld komt.
Mocht je ‘m ergens kunnen zien. Doen!