Lessons from a bold Dutch City

How To Not Let the 2020 Crises Go to Waste

Door Vincent Luyendijk

Fascinerend hoe de dingen soms gaan. Zo volg je vanuit huis in Rotterdam een sessie van SXSW - waar je niet kunt zijn vanwege een pandemie - waarin Burgemeester Aboutaleb van 'mijn' Rotterdam wordt ondervraagd door Melissa Ablett, vice president van ‘mijn’ innovatiecommunity CIC - waar je niet kunt zijn vanwege een pandemie - met als rode draden innovatie, ecosystemen, sociale veerkracht en leiderschap. 

Het maakte me - misschien wel juist vanwege die paradoxale omstandigheden - reuze trots. Enerzijds om mijn stad zo internationaal vertegenwoordigd te zien worden. Maar vooral ook omdat er zulke zinnige dingen werden gezegd. 

Forward thinking - Wat ik niet wist, is dat Aboutaleb een achtergrond als engineer heeft. In combinatie met de hoeveelheid energie die het hem - op zijn vijftiende - heeft gekost om in Nederland te ‘landen’ verklaart misschien wel dat hij een van de meest ‘forward thinking mayors’ van Europa is geworden. 

Veerkracht - Een stad moet veerkrachtig zijn (Rotterdam bijvoorbeeld op het gebied van waterbeheer en klimaatadaptatie), maar belangrijker nog is de social resilience, de veerkracht van haar bewoners. Als stad kun je daaraan actief bouwen door de combinatie van de juiste basisvoorzieningen; met name educatie, gezondheid en huisvesting. (NB. Aboutaleb is lid van de Covid-19 recovery taskforce van de C40 steden)

Leave no one behind - Verhelderend om te horen hoe hij praat over ‘dat iedere Rotterdammer’ mee moet kunnen doen. Dat de energietransitie bijvoorbeeld niet het feestje van de happy few moet zijn. We moeten in een stad ruimte bieden voor iedereen.

Ecosysteem - Hij had vroegtijdig door dat Rotterdam op zichzelf te klein was, met 650.000 inwoners tel je niet mee. Daarom zocht hij vroeg naar de samenwerking met Den Haag, wat heeft geleid tot MRDH (Metropoolregio Rotterdam Den Haag) met meer dan 3 miljoen inwoners. Een schaal die nodig is om te concurreren met het buitenland. Het bestond niet, maar is nu een officiële entiteit met bevoegdheden op het gebied van economie, mobiliteit en in de toekomst publiek groen. Ook de intensieve samenwerking tussen de universiteiten van Delft (Technisch), Leiden (Life Science) en Rotterdam (Economie, Medisch) is hiervan het direct gevolg. Het brengt de buitenwereld naar binnen. 

Creativiteit - Het belang van de creatieve sector wordt extra benadrukt. De meest creatieve mensen werken nou eenmaal niet in ‘public office’’, dus moet je die impulsen anders organiseren en zorgen dat die wel worden benut. 

Technologie - We zullen de rol van technologie in het onderwijs van onze kinderen moeten gaan vergroten. Maar het is geen doel op zich. Technology is serving humanity. Een flink deel (20 - 25%) van de bevolking zal geen gebruik maken van alle nieuwe digitale technologie, dat betekent dat je die op de meer traditionele manier zal moeten blijven ondersteunen. 

Transitie - In tijden van transitie moet je kunnen samenwerken met de ‘trusted’ bedrijven en instanties uit het verleden en tegelijk openstaan voor de nieuwe ideeën van de nieuwe economie en de innovatie van start-ups en challengers. 

Politiek - Belangrijk dat je je hier niet laat leiden door politieke redenen. Als treffend voorbeeld noemt hij Trump die op electorale gronden de automotive industrie in de VS beschermde, terwijl iedereen weet dat de markt van de verbrandingsmotor eindig is (en snel ook). 

Drie thema’s - De komende 5 jaar zullen deze thema’s de agenda bepalen in Rotterdam: Energietransitie, huisvesting, sociale resilience.

Leiderschap - ‘Leaders are not coming from the moon’. Mooi slotpleidooi op de vraag hoe we er als burgers voor kunnen zorgen dat leiders meer op de lange termijn gefocussed zijn (denk klimaat). Zorg dat de grote thema’s op de agenda blijven staan. Kijk niet alleen naar de problemen die zich in een straal van 30 minuten rondom je huis bevinden, want dan zullen leiders dat ook als perspectief nemen. Push de leiders op de grote uitdagingen. En blijf dat continu doen.