Door Michiel Buitelaar
Mijn tweede bijdrage, ik loop in alle opzichten achter. Ik ervaar zoeken en plannen als een worsteling, in online SXSW, ik heb niet voldoende tijd vrij gemaakt, en er zijn afleidingen zoals verkiezingen. Ik schrijf te weinig. Ik zit niet in een cadans. Misschien moet ik iets doen met klankschalen, geurtherapie en een wichelroede, om mijn balans te hervinden. Enfin. Ik haal nog niet het onderste uit de SXSW kan. Ik heb veel baat bij de verslagen die rond vliegen: driewerf hulde!
Voor ik over China begin: jk heb drie babbel sessies beluisterd (terwijl ik stond te koken, dat is prettig). Eén was met oud-president George Bush jr, die een prettige aardige man geworden lijkt te zijn. Zijn de verkiezingen ginder gestolen? Nee, was-ie helder over. Een ander gesprek was met Michael Lewis, onder andere van The Big Short. Leuke scherpe man. Tenslotte was er de sessie How to not let the 2020 crises go to waste, een vraaggesprek met Ahmed Aboutaleb. Ja die, van Roffa (zoals zelfs mijn keurige Kralingse dochters zeggen in straattaal). Ik vind die man goed, maar dit gesprek was erg lief, mij te veel een reclamespot voor stad en man. Ik zou graag eens van een niet-Nederlander horen hoe zo’n gesprek overkomt. De sessie werd ingeleid met mooie beelden van de Rotterdamse skyline zoals die is voortgekomen uit de gründliche stedelijke herstructurering in mei 1940.
China dan, de sessie Behind China’s great firewall: tech, culture and UX door Jessica Shen. Ik – lui – verwijs naar het verslag van Iskander Smit (door Posthaven gestuurd, circa drie uur terug) waar ik weinig aan toe te voegen heb. Nou, een paar dingen dan.
Ik denk: men kijkt te veel naar de USA, naar Silicon Valley, als het om digitale ontwikkelingen gaat. Bijvoorbeeld, in vele opzichten is WeChat interessanter dan Facebook (incl WhatsApp, Instagram). Mijn confirmation bias werd bevredigd in deze sessie: het digitale Chinese universum is écht anders. Dat komt niet alleen door het ontbreken van Google en Facebook, het is ook cultureel bepaald. Iskander wijst op Shens betoog over high & low context – een bijna McLuhanesk concept, erg fijn – en hoe dat tot designs kan leiden die een westerling als ‘cluttered and chaotic’ ervaart. Dit was voor mij een bevestiging omdat ik recent https://www.theguardian.com/us-news/2021/mar/10/donald-trump-buddha-statue-china-taobao heb geprobeerd te kopen maar kansloos rondgedoold heb in Chinese cyberspace. Taal en UX hebben mij krakend tot stilstand gebracht. Daarom heb ik geen Trump-Buddha bij mijn zwembad staan….
Iets recents, waar Shen aan tipte: in China wordt tracking meer als nuttig en minder als intrusie gezien dan in het Westen (pas op, ‘China’ en ‘Westen’ zijn grote generalisaties waar ik zelf niet zo in geloof). Wat er nu aan het gebeuren lijkt: de China Advertising Association werkt aan CAID, een vervanger van het huidige IDFA, dat Apple van plan is uit te zetten. Ik zeg het nu veel te simpel, men leze de details elders. Dat kan tot een boeiend conflict leiden: dat CAID is in strijd met de principes die Apple belijdt, en waarmee het Facebook pijnigt. De Financial Times zei daar deze week over: dan zou Apple talloze Chinese apps – die dat CAID gaan gebruiken om iPhones te tracken – uit moeten zetten. Nou, laten we eens zien wat er gebeurt. Een botsing van culturen en machtige partijen. NB ik ben een scepticus van het opgeklopte techno conflict met China dat onder andere uitmondt in de boycot van Huawei: Huawei heeft de Europese en Amerikaanse tech giganten gewoon verslagen op hun eigen terrein, dat hele spionage verhaal geloof ik niet. Shen had het trouwens ook over publiek-private samenwerking in China, daar zijn talloze aansprekende voorbeelden van die ons zouden kunnen inspireren (hier spreekt een cryptoneoliberaal in ruste…).
Om het ingewikkelder te maken: ‘ons’ beeld van ‘het Oosten’ is complex en soms raar of gewoon fout. Ik wijs op Denkers als Edward Saïd (‘orientalism’) en Frits Staal die hier diepe dingen over geschreven hebben.
Shen en Iskander observeerden over copycats. Zij liet zien dat Westerse tech bedrijven nu dingen kopiëren van Chinese bedrijven (online retail concepten bijvoorbeeld). Dat lijkt me goed, ik zou zelfs hopen – en: verwachten – dat dat meer gaat gebeuren. Er valt veel moois te halen daar, maar het is niet makkelijk te vinden. In de Grumpy Old Men uitzending gisteren vroeg Erwin Blom of er sites zijn waar ‘Chinese online ervaringen en inzichten’ te vinden zijn. Goede vraag! Geen idee? Iemand?
Er was meer. Ik vond het boeiend. De manier van presenteren, haar visualisatie was sterk, een aanrader. Je ziet hoe sommige mensen de online video kosmos goed gebruiken, en anderen niet. Jessica Shen deed dat heel instrumenteel, prettig en effectief.
Ik zit nu te luisteren naar de rerun van het gesprek met Pete Buttigieg. Koffie, geen gin & tonic.